YİRMİLİK DİŞLER: ÇEKİLMELİLER Mİ? ÇEKİLMEZLERSE NE OLUR?
YİRMİLİK DİŞLERİN ÇEKİLMESİ GEREKLİ MİDİR?
Basitçe söylemek gerekirse, çenelerimiz yeterince büyümediğinden, ağzımızda yirmi yaş dişleri için yeterli alan kalmamaktadır. Ağzımızda yeterli alan bulunmaması, en son çıkan dişler olan yirmilik dişlerin yamuk şekilde çıkmasına ya da tam olarak çıkamamasına yol açmaktadır. Bu durum, ağzın geri kalan kısımlarında problemlere de neden olmaktadır.
Üçüncü büyük azı dişleri de denen yirmilik dişler, kendilerine komşu pozisyonda bulunan ikinci büyük azı dişlerine hasar vermektedirler. Diş hekimleri, yirmi yaş dişlerinin ağızda problemlere yol açmadan ve daha zor cerrahi müdahaleler gerektirecek aşamaya gelmeden önce alınmasını öneriyorlar. Açıkçası, neredeyse herkesin yirmilik dişlerini aldırması gerekmektedir.
AĞZIMIZDA YİRMİLİK DİŞLER İÇİN NEDEN YER YOK?
Çenelerimiz artık eskiden olduğundan çok daha küçük. Çünkü modern beslenme düzenimizde çenenin doğru şekilde gelişmesi için önemli olan besinler bulunmuyor.
Özellikle K2 vitamini, kalsiyumun vücut tarafından emilip kemiklere aktarılmasını sağlayarak, çene gelişiminde rol oynamaktadır. Çoğu insan, büyüme çağında K2 vitamini içeren gıdalar (karaciğer, organ etleri ve tahıl ya da mısır yerine ot yiyen hayvanlardan elde edilen ürünler) tüketmemektedir. 90lı yılların az yağlı gıda çılgınlığı ve fabrika çiftçiliği, K2 vitaminini beslenme düzenimizden adeta çıkartmış durumda.
İşte bu yüzden, çene gelişiminde yetersizlik o kadar yaygınlaştı ki, normal olarak kabul edilmeye başladı. Atalarımızın ağızları, 32 adet dişin sorunsuz şekilde sığabileceği büyüklükteydi. Bugün modern beslenme düzeniyle beslenmeyen ufak kabilelerdeki insanların ağızları da, 32 dişi taşıyabilecek gelişimi göstermektedir.
Peki çenenizin tam olarak gelişip gelişmediğini nasıl anlarsınız? Çene gelişiminiz, çocukluğunuza bağlıdır. Organ etleri ve otla beslenmiş hayvan yağlarında bulunan besinleri içeren, çiğ ve gevrek gıdalar tüketmek, çene gelişiminin doğru şekilde gerçekleşmesini sağlamaktadır. Günümüzde çocukların beslenme düzenleri, ağırlıklı olarak yumuşak ve besin yönünden zengin olmayan gıdalardan oluşmaktadır. Bebeklerde biberon ve alıştırma bardağı kullanımı da, düzgün çene gelişimini engelleyebilmektedir. Kısacası, beslenme düzenlerimiz ağırlıklı olarak yumuşak gıdalardan oluştuğu için yeterince kullanmadığımız çenelerimiz de tam anlamıyla gelişmiyorlar.
YİRMİLİK DİŞİNİZİN ÇEKİLMESİ GEREKTİĞİNİ NEREDEN ANLARSINIZ?
Bunu hemen şimdi deneyebilirsiniz: Bir ayna alarak alt çenenizdeki dişlerinize bakın. Önce, ağzınızın arka kısmında kaç adet büyük diş olduğunu sayın. Bu dişlere büyük azı dişleri denmektedir. 12 yaşından itibaren, alt çenenizin iki yanında da 2’şer adet büyük azı dişi bulunur. Yirmilik dişler ise, bu iki dişinizin arkasından gelen “üçüncü büyük azı dişleri”dir.
Ağzınızda yirmilik dişler için yer olup olmadığını anlamak için, parmağınızı soldaki veya sağdaki ikinci büyük azıdişinizin arkasına yerleştirin. Eğer düz bir doku yüzeyi hissederseniz, yirmilik dişler için yeterli yeriniz olabilir! Eğer parmağınızın altındaki doku yukarıya doğru bükülüyorsa, muhtemelen yirmilik dişlerinizin düzgün bir şekilde çıkabilmeleri için yeterli alanınız bulunmamaktadır. Elbette bunlar kaba tahminler. Bu alanın büyüklüğünü ölçtürmek için çene cerrahınızdan randevu almalısınız. Bu hızlı yöntemin tek amacı, diş hekiminizin ilgili bölgeyi ölçmek için ne yapacağı konusunda size biraz fikir vermek.
DİŞ HEKİMİNİZE SORABİLECEKLERİNİZ
Tüm yirmilik dişlerimin alınması gerekiyor mu?
Anestezi ile alakalı seçeneklerim nelerdir?
İşlem sırasında gerçekleşebilecek komplikasyonlar nelerdir? En kötü ne olabilir?
Daha önce gerçekleştirdiğiniz operasyonlara kıyasla, benim operasyonumun zorluk düzeyi nedir?
Bu operasyonun riskleri nelerdir?
Yüzüm şişecek mi? Görünüşümün normale dönmesi, okula ya da işe dönebilmem ne kadar zaman alacak?
Eğer yirmilik dişlerimi aldırmazsam ne olur?
YİRMİLİK DİŞLERİNİZİ ALDIRMAZSANIZ NE OLUR?
Yirmilik dişlerin çekilmesinin sebebi, diğer sağlıklı dişlere hasar vermelerini önlemektir. Yirmilik dişler genellikle, kendilerine komşu olan dişlere (ikinci büyük azıdişleri) dik olacak şekilde çıkarlar. Yirmilik dişler böyle yatay şekilde çıktıklarında, ısırma işlevini gerçekleştiremezler ve gıdaların sıkışıp kalabilecekleri alanlar meydana getirirler. Bu durum, iki dişin de çürümesine, hatta ağrılı enfeksiyonlara yol açabilir. Yani yirmilik diş operasyonunu bugün geçiştirmek, daha sonra muhtemelen daha büyük sorunlara yol açacaktır.
Peki yirmilik dişleriniz hiç çıkmazlarsa ne olacak? Eğer yirmilik dişleriniz çıkmazsa ve onları aldırmazsanız, çevrelerindeki dokuda kanserli hale gelme ihtimali bulunmaktadır. Bu dahil çok sayıda sebep dolayısıyla, yirmilik dişlerin mümkün olduğunca erken alınması, en iyi çözümdür.
Tabii eğer yirmilik dişleriniz olmadan doğduysanız, yazımızın geri kalanını okumanıza gerek yok, çünkü herhangi bir sorun yaşamayacaksınız. Bu durum, kemiğin içerisinden henüz çıkmaya başlamamış yirmilik dişlerle karıştırılmamalıdır. İnsan nüfusunun küçük bir bölümü, yirmilik dişleri olmadan doğduklarından, cerrahi müdahaleye asla ihtiyaç duymamaktadır.